Veelgestelde vragen
Veelgestelde vragen
Veel vragen zijn ons al eens gesteld. Deze hebben we met de antwoorden op een rij gezet. Misschien staat jouw vraag er ook tussen.
Heb je een andere vraag?
Wat is Orange the World?
Orange the World is de campagne van de Verenigde Naties tegen geweld tegen vrouwen. De campagne begint op 25 november, de Internationale Dag tegen Geweld tegen Vrouwen, en duurt tot 10 december, de Internationale Dag voor de Rechten van de Mens. De tussenliggende dagen worden de ’16 Days of Action against Violence against Women’ genoemd.
Wie organiseert dit in Nederland?
In Nederland werkt UN Women Nederland nauw samen met Zonta Nederland en de Unie van Soroptimistclubs in Nederland, Suriname en Curaçao om de campagne te coördineren. UN Women is de VN organisatie voor vrouwenrechten en gendergelijkheid, Zonta en de Soroptimisten zijn clubs van ambitieuze vrouwen die opkomen voor de rechten van vrouwen wereldwijd. Alle drie de organisaties drijven op vrijwilligers in Nederland. UN Women neemt de nationale coordinatie op zich, terwijl bijna honderd clubs van Zonta en de Soroptimisten lokale en regionale acties organiseren en gemeenten aanzetten tot deelname aan Orange the World.
Wat is de geschiedenis van de Orange the World campagne?
25 november is de datum waarop in 1960 de Mirabal zusters, drie zussen die streden voor vrouwenrechten in de Dominicaanse Republiek, vermoord werden op last van het regime van dictator Rafael Tujillo. Sinds 1981 wordt er aandacht besteed aan het probleem van geweld tegen vrouwen op 25 november, en in het jaar 2000 werd deze datum door de Verenigde Naties officieel aangemerkt als de Internationale Dag tegen Geweld tegen Vrouwen. Inmiddels is de dag uitgegroeid tot 16 dagen van actie in meer dan 100 landen, waarbij sinds ongeveer 2014 het oranje uitlichten van een gebouw of object een vast onderdeel is. In de afgelopen jaren zijn iconische gebouwen en plekken zoals de Brandenburger Tor, de Sfinx, de Niagara Falls, Times Square en talloze parlementen, fonteinen, paleizen, bruggen en standbeelden oranje uitgelicht.
Sinds wanneer doet Nederland mee aan de Orange the World campagne?
In 2015 werd voor het eerst een gebouw oranje uitgelicht in Nederland. Voor een paar uur was het Vredespaleis in Den Haag oranje dat jaar. In 2016 werd het EYE gebouw in Amsterdam oranje uitgelicht door toenmalige Ministers Ploumen en Bussemaker. In 2017 was het de beurt aan Rotterdam, waar Burgemeester Aboutaleb samen met Minister Kaag de Erasmusbrug oranje uitlichtte. In 2018 werden voor het eerst gemeenten en provincies betrokken in Nederland; door de inzet van UN Women Nederland, Zonta Nederland en de Unie van Soroptimistclubs in Nederland, Suriname en Curaçao deden dat jaar 25 gemeenten en vijf provincies mee. Achteraf vonden diverse gemeenten het jammer dat zij de gelegenheid gemist hadden. In 2019 hebben daarom alle gemeenten en provincies in Nederland op 25 mei, precies een half jaar voor de start van Orange the World, een uitnodiging gekregen om deel te nemen. Een groot aantal gemeenten en provincies hebben deze uitnodiging aangenomen, in dat jaar namen 150 gemeenten en 7 provincies deel door gebouwen en objecten oranje uit te lichten om aandacht te vragen voor geweld tegen vrouwen. Sindsdien is de campagne verder gegroeid. In 2021 deden meer dan 200 gemeenten en alle provincies mee.
Waarom oranje?
Oranje is gekozen voor de internationale campagne omdat het de kleur van een zonsopgang is; het staat in de Orange the World campagne voor de dagenraad in een wereld zonder geweld tegen vrouwen. De campagne wordt dan ook positief ingestoken; we geloven dat het mogelijk moet zijn om die toekomst werkelijkheid te maken en met de kleur oranje vieren we dat moment. In Nederland heeft de kleur oranje uiteraard ook een andere betekenis, maar dat geldt voor de meeste andere landen niet. De kleur is gekozen voor een wereldwijde campagne in meer dan 100 landen.
Waarom is Orange the World een belangrijke campagne?
Minstens één op de drie vrouwen en meisjes wereldwijd krijgt te maken met geweld in haar leven. Dat kan fysiek, seksueel of psychisch geweld zijn. Op wereldschaal betekent dat dat een miljard vrouwen met geweld geconfronteerd wordt. Overigens blijft daarbij straatintimidatie nog buiten schot. Als dat meegenomen wordt heeft minimaal 80% van de vrouwen er last van, en in sommige landen ligt dat percentage nog hoger. Veel mensen zijn zich niet bewust van de omvang van het probleem, en met de Orange the World campagne willen wij hen graag bewuster maken, zodat zij deel van de oplossing kunnen worden. Nationale overheden, lokale overheden, vrouwen én mannen.
Waarom is het belangrijk dat Nederland hieraan mee doet?
Geweld tegen vrouwen komt overal voor, ook in Nederland. Onderzoek van het Fundamental Rights Agency (Europees onderzoeksinstituut) toont aan dat 45% van de Nederlandse vrouwen en meisjes geweld heeft meegemaakt. Dat dit cijfer hoger ligt dan het wereldwijde gemiddelde heeft een sneue reden; in Nederland ligt de drempel wat lager voor vrouwen om geweld te erkennen. In sommige landen is het zo normaal om door een partner geslagen te worden dat dit door vrouwen niet eens als geweld wordt aangemerkt. Hoe dan ook krijgt bijna de helft van de Nederlandse vrouwen met geweld te maken. Er komen gemiddeld 95.000 meldingen van huiselijk geweld per jaar binnen bij de politie. Er worden in Nederland dagelijks 5 aangiften van verkrachting gedaan, terwijl het gros van de gevallen nooit wordt gemeld. De schatting van het Centrum Seksueel Geweld is dat er ieder jaar 100.000 slachtoffers van seksueel geweld bijkomen in Nederland. Eén op de drie jonge vrouwen krijgt met cybergeweld te maken. En jaarlijks worden tussen de 40 en 50 vrouwen in Nederland vermoord door een partner of ex-partner, dat is één per acht dagen. Reden genoeg om uitgebreid aandacht te besteden aan geweld tegen vrouwen.
Waarom is het belangrijk dat ook provincies en gemeenten hieraan meedoen?
Geweld tegen vrouwen en meisjes wordt vaak afgedaan als iets dat elders voorkomt. Elders in landen in Afrika en Azië. Elders in Zuid- of Oost-Europa. Elders in de grote stad. Elders onder mensen met een kwetsbare sociaaleconomische positie. Veel mensen denken dat het in hun omgeving niet voorkomt. Dat hebben ze fout. Geweld tegen vrouwen en meisjes komt overal voor, in alle landen ter wereld, in alle gemeenten, in alle lagen van de bevolking. Iedereen kent minstens een aantal vrouwen die geweld hebben meegemaakt, ook al vertellen velen dat niet omdat er een taboe op rust. Daarom is het enorm belangrijk dat we op alle niveaus aangeven dat we erkennen dat geweld tegen vrouwen plaatsvindt en dat we vinden dat dit moet stoppen; op internationaal, nationaal, provinciaal en lokaal niveau.
Wat gebeurt er tussen 25 november en 10 december?
Wat zou er moeten gebeuren om geweld tegen vrouwen te bestrijden?
Om geweld tegen vrouwen en meisjes te stoppen moeten we een cultuurverandering teweegbrengen. Dat krijgen we alleen voor elkaar als we allemaal investeren. Vrouwen én mannen én overheden op alle niveaus. We moeten investeren in vrouwen, door hen serieus te nemen als ze geweld of intimidatie melden, door hen te informeren over hun rechten en door te zorgen dat ze veilige en goede manieren hebben om hulp te vinden. We moeten investeren in mannen en jongens, door hen op vroege leeftijd duidelijk te maken wat geweld tegen vrouwen teweegbrengt en hoe zij kunnen voorkomen dader te worden, en door hen te betrekken als belangrijke medestanders om het denigreren en objectiveren van vrouwen uit te bannen en andere mannen aan te spreken die zich daar schuldig aan maken.
Welke cultuuromslag is nodig om geweld tegen vrouwen te bestrijden?
De aanpak van geweld tegen vrouwen bestaat traditioneel vooral uit het aanspreken van vrouwen. Aan meisjes wordt nog altijd vaak aangeraden om niet te provocatieve kleding te dragen, niet alleen in het donker te lopen of te fietsen, niet te dronken te worden, een verkrachtingsfluitje bij zich te dragen of weerbaarheidstrainingen te volgen. Het bizarre daarvan is dat daarmee niet alleen het probleem, maar ook de oplossing op het bordje van vrouwen wordt geschoven. Vrouwen en meisjes moeten voorkomen dat ze verkracht worden, in plaats van dat mannen en jongens ervoor zorgen dat zij geen dader worden. Hetzelfde gebeurt regelmatig met slachtoffers van geweld achter de voordeur; zij zijn meestal degenen die het huis verlaten, vaak met kinderen. Zij zijn degenen die de geweldsspiraal moeten doorbreken. Het aandeel van mannen blijft daarbij vaak onzichtbaar. Dat is zelfs ingebakken in ons taalgebruik over geweld tegen vrouwen. ‘Eén op de drie vrouwen krijgt met geweld te maken’ zeggen we. Maar wat we bedoelen is ‘Mannen gebruiken geweld tegen één op de drie vrouwen’. We moeten mannen en jongens betrekken, en dan niet (alleen) als potentiële daders, maar vooral ook als potentiële medestanders, om er samen voor te zorgen dat geen man of jongen geweld tegen vrouwen en meisjes acceptabel vindt, laat staan stoer of cool.
Waarom wordt er ingezameld voor het Trust Fund to End Violence against Women?
Om geweld uit te bannen moeten we veel meer middelen investeren, wereldwijd en in Nederland. Het Trust Fund to End Violence against Women is het enige wereldwijd werkende fonds ter bestrijding van geweld tegen vrouwen. Het is ook het grootste fonds. Toch kan maar 4% van de geschikte aanvragen voor projecten bij het fonds gefinancierd worden. Wegens geldgebrek moet 96% van de aanvragen afgewezen worden. Het Trust Fund heeft inmiddels tientallen miljoenen vrouwen en meisjes geholpen, maar aangezien een miljard vrouwen en meisjes met geweld geconfronteerd wordt is er veel meer nodig. Iedere donatie helpt.
Wat kunnen gemeenten doen?
Gemeenten kunnen diverse vormen van geweld steviger aanpakken. Zij kunnen bijvoorbeeld Safe Streets gemeente worden en meer actie ondernemen om straatintimidatie te bestrijden, door publiekscampagnes, ingrepen in de openbare ruimte en het trainen van bijvoorbeeld buschauffeurs en horecapersoneel op het herkennen en aanpakken van seksuele intimidatie. Ook kunnen gemeenten meer werk maken van het voorlichten van mannen en jongens, door bijvoorbeeld projecten op scholen te stimuleren zodat seksuele intimidatie en geweld besproken kan worden in voorlichtingslessen.
Wat kun je doen als je slachtoffer bent?
Als je slachtoffer van fysiek, seksueel of psychisch geweld bent, of straatintimidatie meemaakt, maak dan altijd melding bij de politie. Je kunt zelf kiezen of je er een aangifte van wilt maken of het bij een melding wilt houden. Een melding is heel belangrijk om de omvang van het probleem duidelijk te maken, en om ervoor te helpen zorgen dat het andere vrouwen niet overkomt. Je kunt voor hulp ook bellen of chatten met het Centrum Seksueel Geweld op telefoonnummer 0800-0188, je kunt Slachtofferhulp bellen op telefoonnummer 0900-0101 en je kunt melding van huiselijk geweld maken bij Veilig Thuis via telefoonnummer 0800-2000. Een overzicht van meldpunten in Nederland voor verschillende vormen van geweld is hier te vinden: https://geweldtegenvrouwenmelden.nl/ik-wil-melden/
Wat kan ik zelf doen?
Daarnaast kun je bijdragen aan de programma’s en projecten om geweld tegen vrouwen en meisjes wereldwijd te bestrijden, met een donatie via www.unwomen.nl/donatie-orange-trust-fund/.
Hoe kom ik aan een Orange Pin?
De Orange Pin, in de vorm van een oranje handje in een stopteken, is de manier om te laten zien dat ook jij de strijd tegen geweld tegen vrouwen steunt. Iedereen die 10 euro of meer doneert via https://www.unwomen.nl/donatie-orange-trust-fund/ krijgt de Orange Pin thuisgestuurd. De Pin is ook een geweldig Sinterklaas of Kerst kadootje; daarmee kun je iemand die zelf alles al heeft een prachtig kado bieden. Met 10 euro kan één vrouw of meisje, man of jongen, deelnemen aan een programma om geweld te voorkomen of te stoppen.
Mogen alleen vrouwen meedoen?
Uit bovenstaande moge duidelijk zijn dat iedereen mee mag doen! Mannen en jongens zijn expliciet uitgenodigd om hun steentje bij te dragen. We kunnen de hele wereld niet veranderen als maar de helft van de wereld zich daarvoor inzet. Vrouwen en mannen hebben elkaar nodig, we moeten samen naar die toekomst met die oranje dagenraad, in een wereld zonder geweld tegen vrouwen en meisjes.